ONDERZOEK OVERPRIKKELING nieuws!

15 februari 2021 zijn de resultaten van het onderzoek naar overprikkeling bij niet aangeboren hersenletsel gepubliceerd

https://www.overprikkeling.com/onderzoek-overprikkeling

Lees het on line boekje voor hulpverleners en direct betrokkenen met veel info en praktische tips.

Info voor behandelaars

Het gezonde brein ontvangt miljarden prikkels van de zintuigen en eigen gedachten, filtert en codeert ze qua belangrijkheid en remt andere prikkels af. Daarin zijn hersenstructuren actief zoals de hersenstam, middenhersenen, de thalamus (met diverse kernen voor specifieke prikkels), de thalamische reticulaire kern (TRN), de basale ganglia (inclusief het striatum), de hypofyse, de amygdala en de hersenschors, met name de (prefrontale cortex) frontaalkwab.
Bij de prikkeloverdracht zijn de grote hersencellen (neuronen) en tussenliggende cellen (interneuronen) betrokken. En neurotransmitters: glycine en GABA om te remmen en glutamaat e.a. om prikkels door te geven. Een prikkel is eigenlijk een actiepotentiaal.

Bij een beschadigd brein zijn er miljoenen andere factoren die een rol spelen.

Uit het onderzoek overprikkeling bij hersenletsel blijkt:

Een veelheid aan klachten lijkt zijn oorsprong te vinden in de oudere delen van ons zenuwstelsel zoals de hersenstam met het reticulaire netwerk, cerebellum en middenhersenen. Wanneer structuren in de samenstellende delen van neurale netwerken verstoord of beschadigd zijn, kan dit leiden tot uitvalsverschijnselen en daarmee klachten en afwijkende ervaringen wanneer compensatie niet (meer) mogelijk is. Bij een hoge of bij een veranderde input in sensorcellen van zintuigorganen kan dit leiden tot uitvalsverschijnselen in de “oer”systemen tussen sensorcellen en neurale netwerken.

Uw patiënt of cliënt heeft hersenletsel of een ernstige vorm van whiplash opgelopen en heeft persisterende klachten van gewone prikkels: overprikkeling.

Als deze klachten zich niet herstellen binnen twee jaar, verwachten wij geen verdere verbeteringen. Wij richten ons dan ook op de mensen met hersenletsel, die geen baat hadden bij intensieve (functionele-) neurorevalidatie of neurovisuele therapie bij neuro-optometristen. Er zijn geen evidence based trainingen.
Het opnieuw een balans leren vinden tussen belastbaarheid en belasting en het leven prikkelarmer inrichten is best practice.
Soms kunnen mensen zich nog enigszins redden met coping strategieën maar die houden in de praktijk veelal in het vermijden van prikkels. Er zijn veel mensen in onze achterban die totaal geïsoleerd door het leven moeten gaan. Die niet kunnen deelnemen aan het openbare- familie- of gezinsleven. Er zijn ook mensen met hersenletsel met lichtere klachten. Wij benoemen op deze website de ernstiger situaties.

Overprikkeling valt officieel onder de niet zichtbare gevolgen van hersenletsel, maar er zijn voldoende zichtbare  signalen, waardoor een buitenstaander kan opmerken dat het niet goed gaat. Zie de opsomming op de pagina 'Gevolgen'.

We onderscheiden zintuiglijke-, cognitieve- en emotionele overprikkeling, zie de uitleg op de pagina Wat is overprikkeling.

De vaak ogenschijnlijk ongeschonden buitenkant en/of verbale kracht verhult de diepe problematische beschadigingen waardoor iemand niet in staat is te functioneren in het sociale en maatschappelijke leven. Overprikkeling wordt ten onrechte soms gediagnosticeerd als SOLK of psychiatrisch beeld. 

Wij adviseren daarom ook rekening te houden met deze onzichtbare gevolgen in het brein. Rekening houden met deze beperkingen zijn randvoorwaarden waaraan moet zijn voldaan opdat iemand met overprikkeling bij hersenletsel optimaal gebruik kan maken van zijn of haar intellectuele en fysieke vermogens en optimaal kan participeren. 

We voelen ons gelukkig dat, wat wij al sinds 2013 uitdragen op deze site, sinds januari 2020 op de kwaliteitscriteria kaarten staan voor de professionals in de NAH- en gehandicaptenzorg, en ons onderzoek gedeeld en erkend wordt door het Kennisplein Gehandicaptensector. https://www.kpgs.nl/onderzoek-nah-overprikkeling

Tips voor de behandelaar:

Wachtruimte

• bied een prikkelarme (stille) wachtruimte aan of bied een alternatieve wachtruimte aan
• bied waar mogelijk een aparte wachtkamer aan voor ouders met jonge kinderen. Het geluid van rammelend speelgoed kan overprikkelend zijn voor anderen.
• bied een prikkelarme behandelruimte als dat kan en anders:
  • zet de radio in de behandelkamer uit.
  • besef dat de belichting van de ruimte te fel kan zijn.
  • dim de lichten in de behandelkamer waar mogelijk.
• besef dat drukke of kleurige vloerpatronen of drukke, kleurige kunst aan de muur visuele overprikkeling kan geven. Zo kan de route door een ziekenhuis /polikliniek naar uw spreekkamer al overprikkelend werken. Lees alle tips op de pagina "uitleg voor hulpverleners en direct betrokkenen".

Behandeling

• bied een eenpersoonskamer aan in het ziekenhuis /revalidatiekliniek
• besef dat ieder achtergrondgeluid teveel kan zijn voor iemand met verstoorde prikkelverwerking.
• laat de patiënt waar mogelijk met de rug naar afleidende prikkels / lichtinval zitten.
• praat niet teveel met uw handen; het zien van beweging kan overprikkelen.
• praat niet te luid als iemand niet slechthorend is.
• neem de tijd; als mensen zich opgejaagd voelen zullen zij minder goed kunnen nadenken.
• spreek in rustige, eenduidige, niet te lange zinnen.
• hou al met de planning van afspraken rekening met hersenletsel en overprikkeling; geef waar mogelijk een dubbele afspraak of plan de afspraak aan het einde van het spreekuur.
• geef dat de patiënt /cliënt voldoende rust en ruimte ervaart om alles te bespreken wat belangrijk is.
• geef de mogelijkheid dat mensen hun klachten vooraf noteren op een briefje. De rit naar uw praktijk zal al zoveel vergen, dat het goed benoemen van de klachten wellicht niet meer lukt.
• besef dat uw kleding ook visuele overprikkeling kan geven, zoals drukke patronen, strepen, stippels of felle kleuren.
• besef dat het zien van beweging iemand onwel kan maken.
• besef dat pijn of bijkomende ziekte het functioneren erger belemmert. Het denken kan trager zijn. Mensen kunnen dan ook zonder afasie moeilijker uit de woorden komen en zelfs zonder apraxie in de voorgeschiedenis, minder goed taken uitvoeren. Zelfs ataxie kan voorkomen ten tijde van overprikkeling. Dat is geen uiting van aanstellerij maar van overprikkeling of van het ziek zijn bij hersenletsel.
• Lees alle tips en achtergrondinfo op de pagina "uitleg voor hulpverleners en direct betrokkenen".

Alle tekst valt onder copyrightbeleid!© kopieer deze tekst niet ©

Oordopjes?

Vaak wordt gedacht dat een oordopje de oplossing zal zijn om bijvoorbeeld terug te kunnen keren naar werk of om een revalidatieperiode goed door te kunnen komen.

Een oordopje haalt gemiddeld de helft van een normaal gespreksgeluid af, dan resteert nog steeds de andere helft. Ook die geluiden die een oordop niet kan stoppen kunnen ziekmakend zijn.

Bij noise cancelling koptelefoons wordt alleen het te voorspellen geluid gedempt door op tijd een antigeluidsgolfje te produceren.

Geluid- en anti-geluidsgolven gaan niet altijd mooi synchroon. In de praktijk betekent dat machinale geluiden en een deel van geroezemoes gedempt kunnen worden. Stemgeluiden blijven er doorheen hoorbaar en kunnen ziek maken.

De stem van de gesprekspartner kan iemand niet goed meer volgen, de inspanning die dat vergt is groot. Het anti-geluid kan ervaren worden als een drukgolfje in het oor. Sommige mensen kunnen daar niet tegen en dat werkt bij sommigen juist overprikkeling in de hand.

Auditieve overprikkeling daarnaast gaat vaak hand in hand met andere overprikkelingsvormen zoals een visuele overprikkeling denk aan het zien van licht of het zien van bewegingen.

Trainingen?

Er zijn vele hulpverleners die menen dat overprikkeling op het cognitieve vlak ligt, op het gebied van concentratie en het niet kunnen richten van aandacht. Sommigen zullen menen dat je het concentratievermogen kunt trainen.

Een veelheid aan klachten lijkt zijn oorsprong te vinden in de oudere delen van ons zenuwstelsel zoals de hersenstam met het reticulaire netwerk, cerebellum en  middenhersenen.

Wanneer structuren in de samenstellende delen van neurale netwerken verstoord of beschadigd zijn, kan dit leiden tot uitvalsverschijnselen en daarmee klachten en afwijkende ervaringen wanneer compensatie niet (meer) mogelijk is.

Bij een hoge of bij een veranderde input in sensorcellen van zintuigorganen kan dit leiden tot uitvalsverschijnselen in de “oer”systemen tussen sensorcellen en neurale netwerken.

De meest in het oog springende klachten zijn echter de neurologische uitvalsverschijnselen.

Wanneer men geconfronteerd wordt met een overdaad aan zintuigelijke prikkels leidt dit bij mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel tot onder meer tijdelijke veranderingen in de aansturing van spiergroepen vanuit hersenzenuwen. Dit is voor anderen merkbaar doordat men dan ongearticuleerd en/of haperend praat, moeite heeft zijn evenwicht te bewaren, niet meer goed kan lopen. Men kan misselijk worden, gaan overgeven, krachtsverlies bemerken.

Men raakt door overprikkeling en optredende klachten vermoeid en bij vermoeidheid neemt de ernst van de klachten toe en kunnen er weer nieuwe klachten tijdelijk ontstaan.

Het herstel van het tijdelijke ziektebeeld ontstaan uit zintuiglijke overbelasting kan weken, maanden en – soms en voor sommigen – jaren duren. Zie het schokkende filmpje van iemand die zo ernstig uitgeput is geraakt.

[*bron onderzoek overprikkeling bij niet aangeboren hersenletsel]

Wat wij van duizenden mensen terug hoorden is dat er met het opbrengen van gerichte focus een uitgestelde reactie kan komen. Het ‘gevaar’ schuilt erin alleen te kijken naar het directe te trainen resultaat zoals boodschappen doen. Met getrainde focus en wilskracht kun je namelijk een omgeving met veel prikkels (bijvoorbeeld een supermarkt) kort beter aan. Maar dan kan de overprikkeling één of enkele dagen later er extra hard inhakken, als een opgestapelde uitgestelde chaos.
Mensen kunnen dan alsnog na een uitgestelde periode misselijk van moeheid worden of andere fysieke klachten van overbelasting. Mensen met hersenletsel kunnen in een hyperfocus komen. Het ‘aanzetten’ van de hyperfocus is meestal niet iets wat vanzelf gebeurt. De hyperfocus heeft ook een nadeel dat het schakelen naar een andere taak nauwelijks lukt. Dat kan weer tot gevaarlijke situaties en erge vermoeidheid leiden. Alle tekst valt onder copyrightbeleid!© kopieer deze tekst niet ©

Er zijn geen evidence based trainingen. Het opnieuw een balans leren vinden tussen belastbaarheid en belasting en het leven prikkelarmer inrichten is best practice.
Sommigen hebben (deels) baat bij intensieve (functionele -) neurorevalidatie of neurovisuele therapie. Maar voor hen die er geen baat bij hebben zijn wij de patiëntenbelangenorganisatie.

Cognitieve piramide

Alle tekst valt onder copyrightbeleid!© kopieer deze tekst niet © We willen gráág helpen met tekst voor uw website!

Download deze pagina voor eigen gebruik